Το βιβλίο εκδόθηκε το 2022 (εκδόσεις νήσος/ Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς) και κατά τη γνώμη μου προσφέρεται για ανάγνωση και τροφή για σκέψη.
ΒΙΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ με τίτλο "Νεοσοσιαλισμός και μια πρότυπη αντιπαράθεση στην εφημερίδα" ΕΠΟΧΗ [ΕΔΩ]
Κώστας Φωτεινάκης: Επιλεκτικές σημειώσεις για το βιβλίο, "τροφή για σκέψη"
α/ ΔΟΜΗ - ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ: Υπάρχει ένας ιδιαίτερα ενδιαφέρον πρόλογος για την ελληνική έκδοση που ξεκινάνει με τη φράση "Η πανδημία σταματάει την κλιματική αλλαγή". Στη συνέχεια ο Klaus Dörre. επιμελητής και καθηγητής κοινωνιολογίας της εργασίας και της βιομηχανίας του πανεπιστημίου Friedrich-Schiller της Ιένας, παρουσιαζει το θέμα "Νεοσοσιαλισμός ή οκτώ θέσεις σε μια αργοπορημένη συζήτηση". Στο αρχικό θέμα και πάνω στις οκτώ θέσεις του Klaus Dörre τοποθετούνται κριτικά, αντιπαραθετικά ή και συμπληρώντας εννέα άλλοι ευγγραφείς και τέλος ο ίδιος ο Klaus Dörre επιχειρεί να διευκρινίσει ορισμένα σημεία των θέσεών του με βάσει τις παρατηρήσεις των εννέα συγγραφέων.
Έχουμε δηλαδή το σχήμα:
Klaus Dörre, παρουσίαση των οκτώ θέσεων για το Νεοσοσιαλισμό.
Παρατηρήσεις, Σχόλια, Συμπληρώσεις από εννέα συγγραφείς πάνω στις οκτώ θέσεις του Klaus Dörre για το Νεοσοσιαλισμό.
Klaus Dörre - ΣΥΝΟΨΗ & ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ/ διευκρινήσεις, απαντήσεις στις παρατηρήσεις των εννέα συγγραφέων.
Σημείωση για τη βιβλιογραφία::
Οι δέκα συγγραφείς στα άρθρα τους ελάχιστα αναφέρονται στον Καρλ Μαρξ, στο Φρίντριχ Ένγκελ και στη Ρόζα Λούξεμπουργκ και καθόλου στο Β.Ι.Λένιν (θεμελιωτή του "επιστημονικού" σοσιαλισμού). Αντιθέτως υπάρχουν συχνές αναφορές σε σύγχρονους θεωρητικούς. Ενδεικτικά: Piketty, Polanyi, Galbraith, Foster, Harvey, Honneth, Gramsci κ.α.
β/ Μεταξύ νεοσοσιαλισμού και ρετροσοσιαλισμού; Hubertus Buchstein
Επιλέγω να παρουσιάσω ένα μικρό απόσπασμα από την παρέμβαση του Hubertus Buchstein
".... Αλλά τι θα γινόταν αν γνωρίζαμε περισσότερα τόσο για τον νεοσοσιαλισμό όσο και για την πορεία προς αυτόν; Θα είμαστε σε καλύτερη θέση; Θέλω να διαφωνήσω και με αυτό. Ακόμη και αν γνωρίζαμε τον στόχο και την πορεία προς τα εκεί, σημαντικά τμήματα του πληθυσμού δεν θα ήταν έτοιμα να αυτή τη στιγμή να ακολουθήσουν το δρόμο που προτείνει ο Dörre...
".... Η ατυχία της χειραφετητικής Αριστερά στη χώρα μας (σ.σ. εννοεί τη Γερμανία) και στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, έγκειται ακριβώς στο γεγονός ότι ο ολοένα και πιο γερασμένος πληυθισμός, γεμάτος φόβο, κλείνεται στο ευατό του τόσο απέναντι στις ηθικές απαιτήσεις όσο και στις κοινωνικές ευκαιρίες που τις περασμένες δεκαετίες έχει γίνει πιο παγκοσμιοποιημένος.
"Οι γερασμένες κοινωνίες τείνουν να είναι εχθρικές απέναντι στην καινοτομία και στοχεύουν στη διατήρηση της θέσης τους..... Η θέση μου είναι: σημαντικά τμήματα του γερμανικού πληθυσμού δεν θα υποστήριζαν τον πειραματισμό ενός σοσιαλιστικού μετασχηματισμού...." (σ.82,83).
γ/ Βενεζουέλα: Ένας μη "σοσιαλισμός του 21ου αιώνα" Raul Zelik
Στην αρχή της παρέμβασής του ο συγγραφέας σημειώνει:
"Η Μπολιβαριανή Επανάσταση" ήταν το πιο προβεβλημένο αριστερό σχέδιο παγκοσμίως, τουλάχιστον από το 2005 και μετά, όταν ο πρόεδρος Τσάβες, άρχισε να διακηρύσσει τον "σοσιαλισμό του 21ου αιώνα". Σήμερα, έπειτα από 20 χρόνια τσαβικών κυβερνήσεων, η χώρα της Λατινικής Αμερικής βρίσκεται ενδεχομένως στην πιο δραματική κρίση της ιστορίας της. Όποιος λοιπόν θέλει να επιμείνει στη μετακαπιταλιστική προοπτική μιας αλληλέγγυας, ισότιμης και δημοκρατικής κοινωνίας, πρέπει να απαντήσει στο ερώτημα γιατί αυτό το σοσιαλιστικό σχέδιο βρέθηκε σε αδιέξοδο, ποιες εξελίξεις θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί και τι σημαίνει αυτό για την αριστερή πολιτική στο μέλλον.... (σ.123).
Στη συνέχεια ο συγγραφέας επιχειρεί να δώσει απαντήσεις στο ερώτημα που ο ίδιος έθεσε. Επιλέγω μία από τις απαντήσεις του/ συμπέρασμά του:
"...Αρχικά λοιπόν πρέπει να γνωρίζουμε τι ήταν η μαζική εξέγερση στη Βενεζουέλα τη δεκαετία του 1980. Οι φτωχοί διεκδικούσαν κοινωνική και πολιτική συμμετοχή στο υπάρχον μοντέλο αλλά όχι στη ριζική αλλαγή του. Το αίτημα που έχει διατυπωθεί επανειλημμένα από την Αριστερά ότι η επανάσταση "έπρεπε να είχε εμβαθύνει" δεν ισχύει...." (σ/140.141)
Σημείωση: Το άρθρο αυτό θεωρώ ότι είναι εξαιρετικό "τροφή για σκέψη"
δ/ Για τον Οικοσοσιαλισμό
Υπάρχουν δύο παρεμβάσεις στο βιβλίο:
α) "Ενάντια στην οικοκτονία: Για μια δημοκρατική, οικοσοσιαλιστική πολιτική" Vishwas Satgar (σ. 231)
β) "Οικοσοσιαλιστικές στρατηγικές για έναν κοινωνικό-οικολογικό μετασχηματισμό. Ο μετακαπιταλισμός ως πρακτική κριτική τη ςοικονομικής μεγέθυνσης" Ulrich Brand και Christine Schickert. (σ.241).
Ωστόσο σε καμία από τις δύο παρεμβάσεις δεν αναφέρεται το πρώτο "Οικοσοσιαλιστικό Μανιφέστο" ούτε οι Τεταρτοδιεθνιστές συγγραφείς του Joel Kovel και Michael Loewy (2001) (ούτε ως πηγή, ούτε ως θέμα). [ΕΔΩ]
Η γνώμη μου είναι ότι οι συγγραφείς των δύο παρεμβάσεων έχουν μια "light προσέγγιση" του Οικοσοσιαλισμού σε αντίθεση με το αυθεντικό πρώτο Οικοσοσιαλιστικό Μανιφέστο, στο οποίο μεταξύ των άλλων αναφέρεται:
"...Κατά την άποψή μας, οι οικολογικές κρίσεις και οι κρίσεις της κοινωνικής κατάρρευσης συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους και θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται σαν ξεχωριστές εκδηλώσεις των ίδιων δομικών δυνάμεων.
Οι πρώτες έλκουν, γενικά, την καταγωγή τους από την έρπουσα εκβιομηχάνιση που καταστρέφει την ικανότητα της γης να αποσβένει και να συγκρατεί την οικολογική αποσταθεροποίηση.
Οι δεύτερες προέρχονται από τη μορφή του ιμπεριαλισμού τη γνωστή με το όνομα της παγκοσμιοποίησης, που ρημάζει τις κοινωνίες που βρίσκει στο δρόμο του. Επιπλέον, αυτές οι υπόγειες δυνάμεις αποτελούν ουσιαστικά διαφορετικές πτυχές της ίδιας κεντρικής δυναμικής που κινεί το όλον: την επέκταση του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος...."
Περισσότερα: Κώστας Φωτεινάκης "Σκέψεις για τον Οικοσοσιαλισμό με αφορμή την έκδοση της μπροσούρας [Οικοσοσιαλισμός:Τι είναι; Τι Θέλει; Τι προτείνει", 2008 [ΕΔΩ]
ε/ Στο δια ταύτα
Το βιβλίο "Νεοσοσιαλισμός - Αλληλεγγύη, Δημοκρατία και Οικολογία εναντίον Καπιταλισμού" είναι εξαιρετικό, οι συγγραφείς του είναι δημιουργικά πνεύματα, δεν διακρίνονται από μεσιανισμό αλλά από δημιουργική σκέψη.
Το βιβλίο αποτελεί ένα χρήσιμο "εργαλείο" για όσους θέλουν να ακονίσουν τη σκέψη τους και να ενημερωθούν για τα διάφορα πολιτικά και θεωρητικά ρεύματα και καταστάσεις στην Ευρώπη και στον κόσμο, χωρίς προφανώς να είναι απαραίτητο ότι θα συμφωνήσουν με τους συγγραφείς.
Κώστας Φωτεινάκης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου