Το ζήτημα της επιβίωσης μπορεί να τεθεί με τη μορφή μιας αρκετά αυστηρής ερώτησης: Είναι οι παρούσες οικολογικές πιέσεις τόσο ισχυρές που —αν δεν ανακουφιστούν— θα υποβαθμίσουν αρκετά το οικοσύστημα ώστε να καταστήσουν τη γη ακατοίκητη από τον άνθρωπο; Εάν η απάντηση είναι ναι, τότε η ανθρώπινη επιβίωση διακυβεύεται πράγματι στην περιβαλλοντική κρίση. Προφανώς καμία σοβαρή συζήτηση για την περιβαλλοντική κρίση δεν μπορεί να φτάσει πολύ μακριά χωρίς να αντιμετωπίσουμε αυτό το ερώτημα.
— Barry Commoner , The Closing Circle (1971) 1
Ο καπιταλισμός έχει φέρει τον κόσμο στην άκρη της αβύσσου. Πλησιάζουμε με γοργούς ρυθμούς σε ένα πλανητικό σημείο καμπής με τη μορφή κλιματικού Αρμαγεδδώνα, που απειλεί να καταστήσει τη γη αβίωτη για το ανθρώπινο είδος, καθώς και για αναρίθμητα άλλα είδη. Μια τέτοια απόλυτη καταστροφή για τον πολιτισμό και το ανθρώπινο είδος στο σύνολό του εξακολουθεί να μπορεί να αποφευχθεί με μια επαναστατικής κλίμακας ανασύσταση του τρέχοντος συστήματος παραγωγής, κατανάλωσης και χρήσης ενέργειας, αν και ο χρόνος δράσης τελειώνει γρήγορα. 2
Ωστόσο, ενώ είναι ακόμη δυνατό να αποφευχθεί η μη αναστρέψιμη κλιματική αλλαγή μέσω ενός μαζικού μετασχηματισμού στον τρόπο παραγωγής, δεν είναι πλέον εφικτό να παρακάμψουμε επιταχυνόμενες περιβαλλοντικές καταστροφές τον παρόντα αιώνα σε κλίμακα που δεν έχει ξαναδεί στην ανθρώπινη ιστορία, θέτοντας σε κίνδυνο ζωές και συνθήκες διαβίωσης δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Η ανθρωπότητα, επομένως, αντιμετωπίζει ζητήματα οικολογικής επιβίωσης σε δύο επίπεδα: (1) μια ακόμη αναστρέψιμη αλλά ταχέως επιδεινούμενη κρίση του γήινου συστήματος, που απειλεί να υπονομεύσει τον πολιτισμό στο σύνολό της και να καταστήσει τον πλανήτη ακατοίκητο για το ανθρώπινο είδος και (2) επιταχυνόμενη ακραία καιρικές και άλλες οικολογικές καταστροφές που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή, οι οποίες είναι πλέον αναπόφευκτες τις επόμενες δεκαετίες, επηρεάζοντας τοποθεσίες και περιοχές σε όλο τον κόσμο. Απαιτούνται κοινωνική κινητοποίηση και ριζικές κοινωνικές αλλαγές για να αποτραπεί το καταστροφικό βραχυπρόθεσμο κόστος για τους ανθρώπους και τις κοινότητες, που βαρύνει ιδιαίτερα τους πιο ευάλωτους.
Έξι δεκαετίες αφότου τέθηκε για πρώτη φορά η απειλή της επιταχυνόμενης υπερθέρμανσης του πλανήτη από τους επιστήμονες, η κατάσταση έχει επιδεινωθεί. Τον Αύγουστο του 2021, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες δήλωσε ότι είναι «Κόκκινος Κώδικας για την Ανθρωπότητα». 3 Η προειδοποίησή του συνέπεσε με τη δημοσίευση από τη Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) της έκθεσης Βάσης Φυσικών Επιστημών της Ομάδας Εργασίας Ι της Έκτης Έκθεσης Αξιολόγησης (AR6). Σε αυτήν την έκθεση, παρασχέθηκαν πέντε κύρια σενάρια σχετικά με τον μετριασμό του κλίματος. Μεταξύ των πιο σημαντικών ευρημάτων ήταν ότι ακόμη και στο καλύτερο σενάριο (SSP1-1.9), που δεν απαιτεί σε αυτό το σημείο τίποτα λιγότερο από έναν ταχέως κλιμακούμενο μετασχηματισμό ολόκληρου του παγκόσμιου συστήματος παραγωγής και κατανάλωσης, ο κόσμος θα ξεπεράσει την αύξηση κατά 1,5°C στην παγκόσμια μέση θερμοκρασία μετά το 2040, και δεν θα πέσει ξανά κάτω από αυτή τη θερμοκρασία μέχρι το τέλος αυτού του αιώνα. 4
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το παραπάνω απόσπασμα είναι μικρό τμήμα από το μεγάλο άρθρο Socialism and Ecological Survival: An Introduction by John Bellamy Foster and Brett Clark το οποίο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Monthly Review, Ιούλιος Αύγουστος 2022 (Τόμος 74, αρ.3).
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ - ΠΗΓΗ ΕΔΩ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου