Μαρία Δαμανάκη "ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΜΕ ΟΠΛΟ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ"

[Στο ΟΙΚΟΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ blog αναρτούμε όποιο θέμα άρθρο θεωρούμε ότι συμβάλλει στην ενημέρωση, καταθέτει ιδέες και προτάσεις για την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής. Με αυτή την έννοια αναρτούμε και το άρθρο της κας Μαρίας Δαμανάκη γιατί εκτιμούμε ότι έχει κάτι να πει]

------------

ΣΤΟ ΠΑΡΙΣΙ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΜΕ ΟΠΛΟ ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Η Μαρία Δαμανάκη, πρώην Επίτροπος Θαλάσσιας πολιτικής κ' Αλιείας στην Ε.Ε, Γενική Εκτελεστική Διευθύντρια για τους Ωκεανούς της Nature Conservancy, γράφει στο επιστημονικό οικονομικό περιοδικό: «The Cornerstone, Journal of Sustainable Finance & Banking» - Αναδημοσίευση στο «NATIONAL GEOGRAPHIC» (20/11/2015) και την «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» (28/11/2015)

  

Η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών (COP21) για την κλιματική αλλαγή που πραγματοποιείται στο Παρίσι στις αρχές Δεκέμβρη σηματοδοτεί ένα σημαντικό σταυροδρόμι για τον πλανήτη, την παγκόσμια υγεία και τη βιωσιμότητα των ωκεανών μας. Είναι βεβαίως αδύνατο να συζητούμε για το κλίμα χωρίς να αναφέρουμε την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, τις συχνότερες και εντονότερες καταιγίδες, τη διάβρωση των ακτών, τις ποικίλες επιπτώσεις για τους ωκεανούς και τις παράκτιες κοινότητες.

Αυτό που με συγκινεί περισσότερο είναι το μέγεθος αυτής της παγκόσμιας πρόκλησης. Μας προσφέρεται μια τεράστια ευκαιρία για θετικές αλλαγές που μπορούν να σώσουν τους ωκεανούς και τον πλανήτη ευρύτερα, μια σημαντική δυνατότητα να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας με το φυσικό περιβάλλον.

Ένας τομέας της δράσης για την κλιματική αλλαγή που κερδίζει πλέον το ενδιαφέρον των παγκόσμιων κοινωνιών και αγορών είναι οι προτεινόμενες λύσεις που στηρίζονται στο ΦΥΣΙΚΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ, αξιοποιώντας μεθόδους της ίδιας της φύσης. Είναι οικονομικά αποδοτικές, ευέλικτες, ενώ παράλληλα προσφέρουν σημαντικά οφέλη στην παγκόσμια υγεία, την ασφάλεια των τοπικών κοινοτήτων και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας. O χρηματοπιστωτικός τομέας διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην εφαρμογή αυτών των λύσεων.

Στο Λονδίνο, σε πρόσφατη ομιλία του στη Lloyds, ο Διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, Mark Carney απεύθυνε αυστηρές προειδοποιήσεις σχετικά με την ενδεχόμενη οικονομική αποσταθεροποίηση αναφερόμενος και στις δύο πλευρές του ζητήματος: και στα υψηλά κόστη από μελλοντικές καταστροφές και στον κίνδυνο για τις αγορές αν δεν αρχίσει αμέσως η δράση για τον περιορισμό της έκλυσης των αερίων του θερμοκηπίου.

Την ίδια στιγμή, ο διευθύνων σύμβουλος της Αντασφαλιστικής SwissRe, Michel Lies κάλεσε τους ηγέτες όλων των κρατών να καταλήξουν σε συμφωνία, υποστηρίζοντας ότι οι φυσικές καταστροφές κόστισαν κατά μέσο όρο 180 δισεκατομμύρια δολάρια ανά έτος κατά την τελευταία δεκαετία. Το 70% του κόστους αυτού ήταν χωρίς ασφαλιστική κάλυψη. Δαπάνες τέτοιου ύψους μπορούν να επηρεάσουν την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας μιας χώρας.

Υπάρχει λοιπόν μεγάλη ευκαιρία για επενδύσεις στη ΦΥΣΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ με λύσεις που στηρίζονται στο φυσικό κεφάλαιο. Τον τελευταίο χρόνο η Nature Conservancy ανέδειξε  λαμπρά παραδείγματα καινοτομίας και προόδου σε αυτόν τον τομέα, επενδύοντας στα θαλάσσια οικοσυστήματα.

  

Ένα «κλιματικό ασφάλιστρο» από τη φύση

Μέσα από την πρωτοβουλία της Nature Conservancy «Mapping Ocean Wealth», οι ομάδες και οι συνεργάτες μας αναπτύσσουν σε κάθε γεωγραφική περιοχή έναν ολοκληρωμένο οικονομικό υπολογισμό της συνολικής αξίας που προσφέρει στον άνθρωπο ο θαλάσσιος χώρος. Διαθέτουμε επίσης ολοκληρωμένα εργαλεία για ένα σωστό θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό με βάση αυτές τις εκτιμήσεις.

Εστιάζουμε σε νέους τρόπους επενδύσεων, σε υπηρεσίες προστασίας της φυσικής υποδομής - όπως οι κοραλλιογενείς ύφαλοι, οι ύφαλοι στρειδιών, τα θαλάσσια δένδρα (mangroves) οι θίνες από άμμο, οι υγροβιότοποι και οι φυσικές αλυκές. Έτσι αυξάνουμε την ανθεκτικότητα στις καταστροφές των ευάλωτων παράκτιων κοινοτήτων σε όλο τον κόσμο.

Ένας βασικός τρόπος για να ενθαρρύνουμε το έργο αυτό είναι η συνεργασία μας με την SwissRe και άλλους αντασφαλιστές, ώστε να ενσωματώσουν τα οφέλη που προκύπτουν από τη μείωση του κινδύνου σε παράκτιες περιοχές, οι οποίες διαθέτουν έργα φυσικής υποδομής.

Όλοι μαζί θα πρέπει τώρα να αναρωτηθούμε αν μπορούμε να συνεργαστούμε με την ασφαλιστική αγορά για νέα προϊόντα κλιματικής προστασίας, με σκοπό τη διατήρηση των φυσικών συστημάτων και τη μείωση των ασφάλιστρων. Σ’ αυτή την περίπτωση, θα μπορούσαμε να έχουμε ένα εργαλείο χρηματοδότησης έργων υποδομής με προστασία του φυσικού κεφαλαίου. Πιστεύω ότι αυτό θα γίνει σύντομα πραγματικότητα.

  

Αναχρηματοδότηση του χρέους μιας χώρας με αντάλλαγμα περιβαλλοντική δράση

Μία ακόμη φετινή καινοτομία - η πρώτη στο είδος της στην ιστορία - θα ανακοινωθεί από την Nature Conservancy στο Παρίσι. Είναι η ανταλλαγή χρέους για τη φύση (nature swap) την οποία η κυβέρνηση των Σεϋχέλλων υπέγραψε μαζί με τη Nature Conservancy και τους πιστωτές της χώρας – τη Λέσχη των Παρισίων.

Η συμφωνία θα επιτρέψει στη χώρα να ανακατευθύνει 30 εκατομμύρια δολάρια του χρέους της για να επενδύσει στις θάλασσές της και να ενισχύσει με φυσικές μεθόδους την προστασία των παράκτιων περιοχών έναντι των φυσικών καταστροφών και της κλιματικής αλλαγής. Ήδη επιβλέπω ομάδες μας, που βρίσκονται επί τόπου για την εκπόνηση του πρώτου θαλάσσιου χωροταξικού σχεδίου της χώρας, που ενδεχομένως θα καταλήξει στη δημιουργία της μεγαλύτερης προστατευόμενης θαλάσσιας περιοχής στον πλανήτη.

  

Μέγιστη αξιοποίηση των φυσικών μέσων αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα

Η επένδυση στο φυσικό κεφάλαιο μας βοήθησε να εντοπίσουμε σημαντικούς φυσικούς μηχανισμούς εξοικονόμησης κόστους για τη μείωση της ρύπανσης του διοξειδίου του άνθρακα και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Η Nature Conservancy εκτιμά ότι η διατήρηση και η καλύτερη διαχείριση των τροπικών δασών του πλανήτη, καθώς και των άλλων συστημάτων συμπεριλαμβανομένων των υδροβιότοπων και των παράκτιων εκτάσεων, δίνει τη δυνατότητα αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα κατά περίπου 25% επί του συνόλου των παγκόσμιων εκπομπών ετησίως.

Ενώ οι εκτιμήσεις για τη δέσμευση και αποθήκευση του διοξειδίου με τεχνητές μεθόδους συνήθως αναφέρονται σε ποσά πάνω από 100 δολάρια ανά τόνο, το κόστος της βελτίωσης της χρήσης της γης για τη δέσμευση και αποθήκευση του άνθρακα με φυσικές μεθόδους στοιχίζει λιγότερο από 20 δολάρια ανά τόνο. Συγχρόνως προσφέρουμε παράλληλα οφέλη για τις τοπικές οικονομίες και κοινωνίες και συμβάλουμε στη διατήρηση της βιοποικιλότητας που καμιά μηχανική μέθοδος δεν θα μπορούσε να αντισταθμίσει.

Η Nature Conservancy έχει εργαστεί για τη διατήρηση και αποθήκευση του άνθρακα με φυσικές μεθόδους στα τροπικά δάση για πάνω από μια δεκαετία. Πιο πρόσφατα, εφαρμόζουμε αυτή τη γνώση και την εμπειρία για να διερευνηθούν οι δυνατότητες αποθήκευσης του «μπλε άνθρακα» των υγροτόπων και των «mangrove forests» για καλύτερα αποτελέσματα.

Μετά τη διάσκεψη στο Παρίσι, η φύση θα κάθεται στο τραπέζι ως μία αποτελεσματική στρατηγική μείωσης του κόστους για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, καθώς και της βιωσιμότητας των ωκεανών. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας μπορεί να συμβάλει καθοριστικά ώστε οι επενδύσεις φυσικού κεφαλαίου να αναπτυχθούν σε παγκόσμια κλίμακα.