Κυριακή 9 Ιανουαρίου 2011

Κώστας Δουζίνας + Σλάβοϊ Ζίζεκ:H Aριστερά, τα κινήματα, το κράτος και η κρίση

Σλάβοϊ Ζίζεκ:
Ας δούμε το παράδειγμα του Πόρτο Αλέγκρε, που είναι η μετεξέλιξη και ανάπτυξη του Σιάτλ. Αυτό που με σόκαρε είναι η απόλυτη –το τονίζω, απόλυτη– έλλειψη σοβαρού εναλλακτικού προγράμματος· όπως ξέρετε, όταν υπάρχει κενό ο εχθρός βρίσκει τον τρόπο να το καλύψει. Ο φίλος μου Μάικλ Χάρτ, ο οποίος συμμετείχε στο Πόρτο Αλέγκρε όλα τα χρόνια, μου είπε ένα καταπληκτικό ανέκδοτο. Την πρώτη χρονιά υπήρχε άμεση δημοκρατία, όλοι παίρναν το λόγο και όλοι συνεργάζονταν. Την επόμενη χρονιά συνέβη κάτι παράξενο. Ξαφνικά, στο κέντρο του Πόρτο Αλέγκρε υπήρξε μια ζώνη VIP και γύρω γύρω αστυνομία που την προστάτευε. Κι όταν ο Μάικλ μου είπε «ήταν υπέροχα, υπήρχε πλουραλισμός, και όχι λενινιστικές πρακτικές οργάνωσης», του απάντησα: «Φυσικά, γιατί απλώς διαμαρτυρόσασταν. Τη στιγμή που θα πλησιάσετε έστω και ελάχιστα την εξουσία, αναρωτιέμαι τι θα συμβεί, γιατί δεν είναι δυνατόν να κυβερνήσετε όταν όλοι παίρνουν τον λόγο».


Κώστας Δουζίνας:
Γι’ αυτό θεωρώ ότι υπάρχει μια δομική δυσκολία στη βάση του ευρωπαϊκού σχεδίου, που πλέον περιλαμβάνει και το σχέδιο για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ε.Ε. δεν έχει απλώς δημοκρατικό έλλειμμα, αλλά πλήρη έλλειψη δημοκρατίας. Σιγά-σιγά αφήσαμε την ιδέα της Ευρώπης, του οικουμενικού, που δεν σημαίνει μόνο μια συγκεκριμένη διαδικασία και επιστημονική εφαρμογή κανόνων κ.ο.κ. αλλά και συμμετοχή σ’ όλα τα επίπεδα. Η κυριαρχία στηρίζεται στην πολιτική και οικονομική επιβολή των λίγων στους πολλούς και τη συνεχή διαμάχη, διαφωνία, ακόμα και σύγκρουση: αυτή είναι η ουσία της δημοκρατίας. Υπάρχουν κοινωνικές και ταξικές διαμάχες και διαμέσου της δημοκρατίας κατασιγάζει η διαμάχη αυτή για κάποιο χρονικό διάστημα, γίνονται συμβιβασμοί, δίνονται δικαιώματα και προνόμια, και ύστερα η σύγκρουση επανέρχεται. Αντίθετα, η εργαλειοποίηση του Λόγου και η «φυσικοποίηση» της οικονομίας οδηγούν στην απίσχνανση της δημοκρατίας. Υποστηρίζουν λοιπόν οι εξπέρ και οι ανόητοι κονδυλοφόροι τους ότι η κοινωνική διαμάχη και η σύγκρουση τελείωσαν ή είναι περιθωριακές, στα άκρα και στις «ακροπόλεις» με άλλα λόγια, και μέσω της πραγμάτωσης του τεχνολογικού λόγου θα απαλλαγούμε από αυτές.

Περισσότερα στα ΕΝΘΕΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΥΓΗΣ