ΤΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ, ΜΟΧΛΟΣ ΠΙΕΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
της Ειρήνης Συγγελάκη
Χάρη στην κινητοποίηση των νέων
σε ηλικία ψηφοφόρων, οι Πράσινοι κατέκτησαν 69 από τις 571 έδρες στο
Ευρωκοινοβούλιο, σημειώνοντας μια εντυπωσιακή αύξηση της τάξης του 40% σε σχέση
με το 2014. Σε σύνολο ψήφων η επίδοση αυτή αντιστοιχεί στο 9,2% πανευρωπαϊκά,
και είναι η καλύτερη από κάθε άλλη φορά. Οι Γερμανοί Πράσινοι κατέλαβαν στη
χώρα τους τη δεύτερη θέση με ποσοστό 20,5% και διαθέτουν 21 έδρες στο
Ευρωκοινοβούλιο, ενώ οι Γάλλοι Οικολόγοι βρέθηκαν στην τρίτη θέση με ποσοστό
13% και 12 έδρες. Σε ευρωπαϊκή κλίμακα, οι Πράσινοι δεν κέρδισαν την πρώτη θέση
σε καμία χώρα, ήταν όμως δεύτεροι σε Γερμανία, Φινλανδία και Ιρλανδία (σε
ισοψηφία με το τρίτο κόμμα) και τρίτοι στη Γαλλία, τη Δανία, τη Λιθουανία και
το Λουξεμβούργο. Επίσης, οι Βρετανοί Οικολόγοι, αν και κατακερματισμένοι σε
πολλούς σχηματισμούς, βρέθηκαν στην τρίτη θέση στη Μ. Βρετανία και θα
καταλάβουν 11 έδρες στο Ευρωκοινοβούλιο έως ότου αποχωρήσει η χώρα τους από την
ΕΕ τον Οκτώβριο.
Στους νέους συσχετισμούς δύναμης
που διαμορφώνονται, οι Πράσινοι δεν μπορούν μεν να επιβάλουν την πολιτική τους,
είναι όμως υπολογίσιμη πολιτική δύναμη που μπορεί να λειτουργήσει ως μοχλός
πίεσης για την προώθηση μιας κοινωνικής Ευρώπης, που προστατεύει το κλίμα και
στηρίζεται σε δημοκρατικές διαδικασίες, σύμφωνα με τη Σκα Κέλερ, τη Γερμανίδα
υποψήφια των Πρασίνων για την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ο επικεφαλής των Γάλλων Οικολόγων
Γιανίκ Ζαντό αναδεικνύει πάντως και την αντίστροφη οπτική: Ναι μεν εκτιμά ότι η
επιτυχία του κόμματος στις πρόσφατες ευρωεκλογές οφείλεται στην ευρωπαϊκή
διάσταση του προβλήματος, πιστεύει όμως επίσης ότι η διάσταση αυτή πρέπει να
είναι κομμάτι της καθημερινής αντιμετώπισής του σε κάθε χώρα της ΕΕ.
Δημοσκοπήσεις που έγιναν ενόψει των τελευταίων ευρωεκλογών δείχνουν π.χ. ότι οι
Γάλλοι πολίτες θα δέχονταν μια επιβράδυνση στην οικονομική ανάπτυξη με
αντάλλαγμα την προστασία του κλίματος. Παρομοίως, στη Γερμανία επιταχύνεται το
κλείσιμο των τελευταίων 100 εργοστασίων παραγωγής ενέργειας από λιγνίτη, με
στόχο να έχει ολοκληρωθεί ως το 2030, πολύ πριν από το 2038, που είχε
υπολογιστεί αρχικά στο πλαίσιο της κυβερνητικής πολιτικής.
Στην πράξη πάντως ο αγώνας για
την αλλαγή της ασκούμενης αναπτυξιακής και περιβαλλοντικής πολιτικής διεξάγεται
κυρίως σε εθνικό επίπεδο. Για το λόγο αυτό, οι Ευρωπαίοι Οικολόγοι έχουν κάθε
λόγο να επιβάλουν τη χάραξη ευρωπαϊκής πολιτικής για το περιβάλλον μέσω Οδηγίας
που θα ενσωματώνεται υποχρεωτικά στην εθνική νομοθεσία.
Η πολυπλοκότητα των ζητημάτων που
ανακύπτουν, όπως η διατήρηση και αύξηση των θέσεων εργασίας σε ένα πλαίσιο
ήπιας ανάπτυξης, προβληματίζει τους Ευρωπαίους πολίτες. Οι λύσεις που θα είναι
προκριθούν θα είναι αποτέλεσμα συγκρούσεων, είναι όμως σημαντικό να διατυπωθεί
ευκρινώς το διακύβευμα, που δεν είναι άλλο από τη δημιουργία των συνθηκών
διαφύλαξης και ανάπτυξης της ζωής στον πλανήτη. Στη Γαλλία ιδιαίτερα, μια σειρά
από προσωπικότητες του πνεύματος συνεισφέρουν στην ενημέρωση των πολιτών και
στη συνειδητοποίηση της μαχητικής στάσης ζωής που επιβάλλεται για τη λύση του.
Η φιλόσοφος Κορίν Πελισόν βλέπει την οικολογία
σαν ένα σχέδιο απελευθέρωσης από το νεοφιλελεύθερο ιδεολόγημα της διαρκούς
ανάπτυξης, μέσα από την αναθεώρηση των καταναλωτικών μας συνηθειών όχι μέσω
φοβικών συνδρόμων και καταναγκασμών αλλά ως αποτέλεσμα νηφάλιας σκέψης και
θετικής επιθυμίας για ζωή.
Δεν μπορεί να υπάρχει πισωγύρισμα
στο Δίκαιο για την προστασία του Περιβάλλοντος. Οι πολιτικοί
επιστήμονες-ερευνητές Φλοράν Γκουγκού και Σιμόν Περσικό διαβλέπουν την ανάγκη
ενίσχυσης της αξιοπιστίας των οικολογικών κομμάτων ως κομμάτων εξουσίας σε
εθνικό επίπεδο, ώστε να πείσουν τους πολίτες ότι μπορούν να κυβερνήσουν και να
εφαρμόσουν τις πολιτικές τους. Δεν θα είναι εύκολο, αλλά η προσπάθεια αξίζει
τον κόπο, επικροτεί ο Ισραηλινός ιστορικός Γιουβάλ Νώε Χαράρι: Είναι η
κατάλληλη στιγμή για την εξεύρεση μιας καλής ισορροπίας μεταξύ εθνικών,
περιφερειακών και παγκόσμιων συμφερόντων, και η ΕΕ το έχει ανάγκη ώστε να
εδραιωθεί ως υπερεθνική οντότητα. Τέλος, η βουλγαρικής καταγωγής συγγραφέας και
σημειολόγος Τζούλια Κρίστεβα θεωρεί ότι η Ευρώπη που θα δίνει λύσεις στα
προβλήματα του εθνικισμού και της κλιματικής αλλαγής είναι αυτή που
δημιουργείται μέσω του ενιαίου ευρωπαϊκού πολιτισμικού χώρου της
πολυπολιτισμικότητας και της πολυγλωσσίας αλλά και μέσω του νομικού πολιτισμού
της ανοχής της διαφορετικότητας. Η κατά Κρίστεβα ψυχή της Ευρώπης δεν έχει
διαποτίσει ακόμα τα εκτελεστικά όργανα της ΕΕ. Η κινητοποίηση της νέας γενιάς
θα χρειαστεί να ενταθεί και να γίνει πιο αποτελεσματική.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου